Gabinet w czasach pandemii
Dla placówek służby zdrowia temat epidemiologicznych obostrzeń związanych z możliwością zakażeń nie jest zagadnieniem nowym. Z punktu widzenia podejścia oraz przygotowania - każdy nowo otwarty gabinet musi spełniać określone normy, by przyjmowanie pacjentów odbywało się w sposób bezpieczny i zgodny z literą prawa.
W naszym gabinecie regularnie odbywają się kontrole sanepidowskie pod kątem przestrzegania przepisów, jak również pod kątem ochrony radiologicznej, bo nadzór nad naszą placówką pełni nie tylko miejscowy sanepid bakteriologiczny, ale również wojewódzki sanepid radiologiczny. Jako placówka posiadająca aparaty rentgenowskie musimy cyklicznie wykonywać testy sprawności tych urządzeń; raz w roku jesteśmy zobligowani do wykonania testów specjalistycznych dotyczących pantomogramu; raz na dwa lata aparatu punktowego do zdjęć przylegających. Każdy lekarz oprócz standardowych badań okresowych musi mieć ważne specjalistyczne badania dopuszczające go do pracy w promieniowaniu rtg. Dotyczy to nie tylko stomatologów, ale również techników elektroradiologii. Obowiązuje nas również prowadzenie specjalnej dokumentacji radiologicznej, cykliczne audyty wewnętrzne i zewnętrzne oraz szereg innych przepisów, których musimy przestrzegać. Dlatego kwestia przygotowania gabinetu, spełniania ściśle określonych norm, swoistej dyscypliny w prowadzeniu placówki służby zdrowia nie jest dla nas ani zaskoczeniem, ani sytuacją nową.
Zakażenia, które zaczęły pojawiać się na początku tego roku, a później w połowie marca zamknięcie się Polski i nas jako gabinetu spowodowały, że nasze działania stały się jeszcze bardziej uważne. Czas, w którym gabinet był zamknięty, przeznaczyliśmy na rzetelne przygotowania, tak by przyjmowanie pacjentów odbywało się w jak najbardziej bezpiecznych warunkach, zarówno dla nich jak i naszych pracowników.
Do tej pory przyjmowaliśmy pacjentów w mundurkach lekarskich. Obecnie ze względów bezpieczeństwa do każdego pacjenta zakładamy czysty jednorazowy fartuch ochronny; maskę - postawiliśmy na maski ffp2, które według badań dają 98-procentową skuteczność w transmisji wirusa z dróg oddechowych. Jeśli sytuacja tego wymaga pracujemy również w przyłbicach, szczególnie podczas pracy ze sprejem wodnym (np. gdy używamy skalera czy piaskarki). Cały czas, podczas pracy lekarza z pacjentem, mamy włączone urządzenia specjalnie zakupione w okresie pandemii - lampę przepływową UVC oraz elektrostatyczny oczyszczacz powietrza Elixair, który daje 100-procentową skuteczność eliminacji wirusa z powietrza. Wydłużyliśmy również przerwy między wizytami konieczne do zdezynfekowania gabinetu - unitu, wszystkich powierzchni płaskich, mebli i podłogi. Podczas tej przerwy włączamy specjalną lampę, która służy do naświetlania pomieszczeń, zabezpieczając nas i naszych pacjentów przed wirusem.
Nasi pacjenci przyzwyczajeni byli do tej pory, że drzwi gabinetu były właściwie cały czas dla nich otwarte. W tej chwili procedury przyjęcia, jak w wielu innych placówkach, zasadniczo się zmieniły. Każdy pacjent, by umówić się na wizytę, musi zadzwonić do gabinetu. Osoba w recepcji przeprowadza wstępny wywiad dotyczący stanu zdrowia, kwestii kwarantanny, zakażenia; następnie pacjent może się spodziewać wywiadu stomatologicznego, tj. z czym się zgłasza, jakie są jego dolegliwości itd. To istotne, bo możemy do pewnych procedur przygotować się wcześniej, zanim jeszcze pacjent usiądzie na fotelu. Skraca to też na pewno czas jego pobytu w gabinecie.
Po przyjściu do gabinetu pacjent ma mierzoną temperaturę, dezynfekowane ręce, następnie wypełnia ankietę covidową, która jest regularnie uaktualniana przy współpracy z naszym opiekunem RODO. Maskę, zakrywającą nos i usta, pacjent ściąga dopiero, gdy usiądzie na fotelu. Następnie przepłukuje jamę ustną 1-procentowym roztworem wody utlenionej, co daje największą redukcję wirusów w jamie ustnej. Następnie przykrywany jest dużym śliniakiem ochronnym, a czasami jeszcze dodatkowo osłoną z folii. Wszystkie te procedury pozwalają nam uzyskać jak największą ochronę nas i naszych pacjentów.
Procedury bezpieczeństwa dotyczą również wszystkich naszych pracowników. Cały personel podczas pobytu w placówce, również gdy nie ma pacjentów, jest zobligowany do noszenia masek i utrzymywania dystansu. Wiadomo, że tego dystansu nie możemy już utrzymać podczas naszej pracy. Dopilnowaliśmy, by te procedury nie były tylko w formie ustnej, ale również, by były zapisane w formie procedur wewnętrznych, które są już włączone w naszą dokumentację sanepidowską. Każdy z pracowników wie, jak się zachować w recepcji, w pokoju socjalnym, w gabinecie. Pracujemy w systemie zmianowym, w stałych zespołach i w sztywnie określonych godzinach, na wypadek gdyby jeden zespół został zakażony. Pomimo że zbieramy dokładny wywiad epidemiologiczny przed przyjściem pacjenta na leczenie, zawsze musimy mieć na uwadze, że każdy z nich może być potencjalnie zakażony. Przestrzegając procedur, dajemy poczucie bezpieczeństwa również naszym pracownikom - chronimy siebie, naszych pacjentów, naszych kolegów.
My jako lekarze zdajemy sobie sprawę, że nasza praca jest pracą długą, w kontakcie z pacjentem w torze oddechowym, a odległość między nami wynosi około 20-25 cm. Z mojego punktu widzenia gabinety stomatologiczne do sytuacji pandemii podeszły niezwykle odpowiedzialnie. Rzetelne przygotowanie, dyscyplina w procedurach i przyjmowaniu pacjenta są teraz niezwykle ważne.
Sami pacjenci w ogromnej większości podchodzą do wszystkich zmian ze zrozumieniem, przestrzegają procedur. Oprócz incydentalnych sytuacji nasza praca przebiega spokojnie i zgodnie z procedurami.
Do tej pory nasi pacjenci przychodzili na wizyty systematycznie, mieli swoje plany stomatologiczne, często długoterminowe. Teraz sytuacja się zmieniła, z dnia na dzień musimy szczegółowo potwierdzać wizyty pacjentów, bo wiele osób ze względu na kwarantannę, podejrzenie zakażenia, nie może pojawić się w gabinecie. Musimy też pamiętać, że sytuacja może również dotyczy nas, bo przecież każdy z pracowników może się zarazić, co wiążę się z konieczną izolacją i tymczasowym zamknięciem placówki.
Robimy wszystko, żeby każdy pacjent czuł się bezpiecznie i żeby leczenie mogło być kontynuowane, czy to protetyczne, kanałowe czy chirurgiczne, wymagające kontroli. Czyli działamy, przestrzegamy wszystkich procedur, wymagając tego od pacjentów i od siebie.
Jeśli można mówić o jakichkolwiek dobrych stronach w tej sytuacji, to istnieje możliwość przeprowadzania większej ilości procedur podczas jednej wizyty. Pacjenci, którzy mogą sobie pozwolić na to zdrowotnie i finansowo w krótszym czasie mogą teraz przeprowadzić swoje leczenie. Bezpieczniej jest teraz przyjść na jedną wizytę, wydłużając jej czas – niż przychodzić do gabinetu wielokrotnie. Również osoby, które zostały przekierowane do pracy zdalnej, a mają nienormowany czas pracy, mogę teraz być może dogodniej dla siebie zaplanować wizytę w gabinecie.
Uważam, że zalecenia, które były przekazywane na początku i teraz, przez autorytety - przede wszystkim przez specjalistów lekarzy są jak najbardziej aktualne, czyli utrzymywanie dystansu, izolacja społeczna, noszenie masek zakrywających usta i nos, zrezygnowanie z przyłbic, które bez maski nie stanowią żadnej bariery przed wirusem, wielokrotne mycie rąk w ciągu dnia, również środkami dezynfekującymi na bazie alkoholu 70-procentowego – to niezbędne minimum. Oprócz tego musimy pamiętać o naszej odporności, którą wzmacniają przede wszystkim sen, odpowiednie odżywanie, tj. balans produktów białkowych, węglowodanowych, witaminowych, relaks i ruch na świeżym powietrzu ( w dystansie!). Pamiętajmy również o naturalnych domowych sposobach wzmacniania odporności, np. o imbirze i kurkumie. O witaminach, szczególnie o witaminie D3, zwłaszcza w tym okresie, gdy brakuje nam słońca. Badania mówią, że osoby regularnie wspomagające się witaminą D3 - rzadziej zachorowują na Covid-19. Ważna jest też witamina C - prewencyjnie, która ogólnie chroni przed wirusowymi i bakteryjnymi zakażeniami.
A poza tym, co chyba najważniejsze, i mimo wszystko – trzeba być dobrej myśli, czego Państwu i sobie serdecznie życzę!